Jean BOUHEBEN

La premèra escòla qu’ei conéishut qu’èra hens las annadas trenta l’escòla de Tarnòs borg en cara de l’ostau comun. Uei, l’escòla qu’a heit plaça a un fronton de pelòta e a un talhèr.

En aqueth moment, l’escòla que comptava quate classas dempuish l’escòla mairau dinc au certificat d’estudis. Un coble de regents, eth director, qu’ensenhavan dab dus autes regents. Hòrt bèth òmi e esportiu, lo director qu’a après aus còichos, lo fotbòl que praticavan tanben (tabeuil) dab lo curat e lo basquet. Lo curat hòrt com un bueu que vinè de Shalòssa com lo noste director e qu’aimava jogar au fotbòl contra eth a la « teulèra ». N’èra pas tostemps triste, d’autant que lo curat qu’aimava la « castanha », evocant Jèsus Crist, paréish qu’a dit : « si quauqu’un te truca la maishèra esquèrra, aufreish lá maishèra dreta ». Aquò que hè plaser d’entèner de la boca deu curat, que balhava patacs a dreta e a esquèra.

L’espósa deu director, plan de soa persona, que nos a après lo saut en hautor, lo saut perilhós e a caminar sus las mans. Qu’aven duas hilhas : la Peireta e la Jojo beròjas e esportivas.

De mei de los jòcs que vienen d’evocar, qu’i avè las canicas.

En premèr « la pauca » que consistava a lançar ua (ibe) canica hens un clòt dab lo matapedolh. La canica que devè rebombar hòra deu clòt.

Si la canica que demorava hens lo clòt, que cale l’en sortir. Sortida, qu’èra la propietat deu jogador lo mès adret. Las canicas qu’èran getadas a comptar d’ua linha traçada a quauques mètres deu clòt. Lo triangle, aute jòc, consistava a har un triangle sus lo sòu e a hicar canicas sus los tres costats. A comptar d’ua linha traçada a quauques mètres deu triangle, los jogadors que lançàvan la canica per ensajar de har sortir las autas deu triangle e las gahar. Lo bronit deu còp de las canicas que hasè díser : (clic s’entèni). Quan lo jogador que mancava las canicas, los còichos que cridavan « crouzit crouzat – qu’a tot mancat ».

Las canicas qu’èran sovent en tèrra cueita dab ua color marron. Qu’i avè tanben canicas hòrt bèras en veiria, transparentas, de colors e de talhas diferentas, que las aperavan « agates ». Sonque quauques coichos qu’aven « agates » crompadas « a la Pebòte » o « au Berou ».

Lo monde qu’èra praube en aqueth moment. N’i avè pas moneda com uei, e los qu’i aven « agates » qu’èran pro chic e que se las hasen panar quauques còps.

Lo sauta moton qu’èra hòrt praticat per los coichos en aqueth moment. Quauques camaradas que se baishavan e d’autes se devèn de sautar per dessús mantruns gojatòts. N’èra pas tostemps aisit. De còps, un hazalhòt que se baishava sobtament quen lo sautador se devè s’emparar sus eth per sautar. Qu’aperavan aquò a Tarnòs “ har lo carric”. Solide, l’aute que cadè e autanlèu ua partida de patacs començava dinc a l’arribada deu regent que separava tot aqueth monde dab un haish de cohats. La patz tornada, quauques camaradas que gahavan loa revenja en balhant, en sautant, un còp de talon sus lo darrèr deu camarada baishat.

Qu’aperavan aquò : « har lo moton ».

Atau qu’èra ua partida deus jòcs prarticats per los Tarnabeuils d’autes còps.

Mercès a Renát Arnaud, Renát Nogaro e lo Joan Dufau per la soa ajuda.

Pour revenir au sommaire du capitol, cliquer ici